Yazar : Bahar MARABA - Esin SARIOĞLU
Türü : Özgün Makale
Baskı Yılı : Aralık 2022
Doi Number : http://dx.doi.org/10.29228/ijiia.185
Sayı : 15
Dönem : 7. Cilt Kasım/Aralık Kış Dönemi
Tarih : 2022-12-20 01:59:14
ÖZET
Tarih öncesi dönemden günümüze kadar geçen süreçte doğa, insanların hayatta kalabilmek için gözlemlediği ve sorularına cevap aradığı tek alandır. Doğanın belirli bir düzem içerisinde kendisini sürdürerek yenilemesi ve modanın döngüsel yenilenmesi kavramsal olarak birbiriyle bağlantılıdır. Biyomimikrinin uygulama alanı olan biyomimetik kavramı Otto Schmit tarafından 1974 yılında kullanılmıştır. Biyomimikri Yunanca “bios” yaşam ve “mimesis” taklit kelimelerinden türetilmiştir. Biyomimikri kavramını 1997’de ele alan Janine Benyus, bu alanda çalışmalar gerçekleştirmiş ve doğadaki sürdürülebilir yaşam döngüsünün taklit edilerek tasarımlarda kullanılmasının yeni fikirlerin ortaya çıkmasında oldukça önemli olduğuna değinmiştir.
Mağara duvarlarına yapılan öyküsel resimler, Mısır Medeniyetine ait kalıntılarda bulunan doğal motifler, Leonardo Da Vinci’nin canlılardan esinlenerek gerçekleştirdiği zırhlı tank ve uçan makine, tarihsel süreç boyunca yapılan biyomimetik tasarımların başında gelmektedir. Bu dönemlerin yanı sıra, 19. ve 20. yüzyıla ait tasarımlarda doğanın ilham kaynağı olarak ele alındığı görülür. Jean Paul Gaultier, Hendrick Vermeulen, Dior, Thierry Mugler, Yuima Nakazato, Alexander McQuenn gibi önde gelen isimlerin, moda tasarımında biyomimetik etkiler kullanarak hazırladığı koleksiyonlar en çarpıcı örneklerdir. Tasarımcılar koleksiyonlarını oluştururken malzeme, biçim, tekstür, strüktür, renk ve desen öğelerini göz önünde bulundurmuş ve ağırlıklı olarak biçimsel biyomimetik yönteminden yararlanmışlardır.
Bu makalede; canlı varlıkların mikroskobik görüntülerinden ilham alınarak moda tasarımında kullanılabilecek deneysel tekstil yüzeyleri hazırlanmıştır. Hazırlanan deneysel yüzeylerde biçimsel biyomimetik kullanılarak renk, doku, strüktür, biçim özellikleri ön planda tutulmuştur. Üretilen tekstil yüzeylerinin moda tasarımında kullanılabilir olmasının yanı sıra, atık ve sürdürülebilir malzemelerle hazırlanması, doğanın kendini sürdürme ilkesinin de taklit etmektedir.
Anahtar Kelimeler
biyomimikri, biyomimetik, sürdürülebilirlik, moda, moda tasarımı, yüzey uygulamaları.