Yazar : Şehnaz YALÇIN
Türü : Özgün Makale
Baskı Yılı : Temmuz 2020
Doi Number : http://dx.doi.org/10.29228/ijiia.124
Sayı : 10
Dönem : 5.Cilt Haziran/Temmuz Yaz Dönemi
Tarih : 2020-05-15 19:38:05
ÖZET
Yağlı boya resim yapmada kullanılan yağlı boyalar; keten tohumu yağı gibi incelticiler içinde dağılmış pigment taneleri bulunan, fırçayla uygulanan ve yavaş kuruyan örtücü bir boya türüdür. Jel halindeki yüksek viskoziteli boyanın, kullanım sırasında gerekirse terebentin veya bazı yağlar gibi bir inceltici ilave edilerek viskozitesi ayarlanabilir. Boyanın uygulanmasından sonra kanvas/tuval üzerinde kuruma sonrası parlaklığını arttırmak için bir miktar vernik de uygulanabilir. Yağlı boya ile tuval bezi üzerine resim yapmada malzeme kalitesi iyi olduğunda, boya iyi uygulandığında ve uygulama sırasındaki bütün fiziksel şartlar optimum olarak yerine getirildiğinde doğal olarak eserin de fiziksel kalitesi iyi olacaktır. Görsel ve sanatsal kalite ise sanatçının birikimi ve yeteneği ile doğru orantılı olarak biçimlenir. Fiziksel olarak çok iyi vücuda getirilen ve sanatsal değeri toplum tarafından tartışmasız kabul edilen bazı eserlerin çok uzun yıllar bozulmadan gelecek nesillere korunarak iletilmesi gerekir. Bu nedenle de sanatsal ve maddi değeri gün geçtikçe artan bu eserlerin optimum şartlarda muhafaza edilmesi zorunludur. Aksi halde, yıllar içinde doğal olarak yaşlanacak eserlerin ne yazık ki fiziksel olarak daha hızlı yıpranmasına ve dolayısıyla da daha hızlı renk değişimine sebebiyet verilecektir.
Çalışmada 25 yıl önce aynı şartlarda aynı malzemeler kullanılarak yapılan iki eserin iyi ve kötü saklama koşullarına bağlı olarak renk, malzeme ve görsel kalite kayıpları tespit edilmiştir. Eserlerin üzerindeki boyaların Gretag Macbeth Spektrofotometre ile L*a*b* renk değerleri ölçülerek referans değerlerle mukayesesi yapılmış, mikroskopla zemin malzeme (tuval bezi) görüntüleri üzerinde yapılan incelemelerle fiziksel bozulmalar ve renk sapmaları tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Saklama koşulları, yağlı boya bozulması, renk sapmaları, tuval bezi deformasyonu, renk sapmasını etkileyen faktörler