Yazar : Şerife YILDIZ - Vildan BAŞAK
Türü : Özgün Makale
Baskı Yılı : Temmuz 2019
Doi Number : http://dx.doi.org/10.29228/ijiia.7.81
Sayı : 7
Dönem : 4.Cilt Haziran/Temmuz Yaz Dönemi
Tarih : 2019-03-27 19:59:01
ÖZET
15. ve 16. Yüzyıllarda, başta İtalya olmak üzere özellikle Avrupa kıtasında hızla kabul edilip yayılan Rönesans sanatı içerisinde resim sanatının da önemli bir paydaş olduğu görülmektedir. Rönesans dönemi içerisinde Jan Van Eyck, özellikle Flaman resim sanatında öne çıkan en önemli ressamlardan birisidir. Jan Van Eyck, Gotik dönemde ele alınmış dinsel içerikli çalışmalara Rönesans döneminde de doğa ve mimari unsurları da ekleyerek önemli eserler ortaya çıkarmıştır. 16. Yüzyıl ortalarında tartışılmaya başlanan göstergebilim, insanın anlama yetisinin ele alındığı, göstergeleri çözümleme öğretisi olarak algılanan bir disiplindir.
Göstergebilim içerisinde anlamlandırma önemli olup, anlamlandıran kişinin tüm bilgi ve etkinliklerini içerir.
Bu çalışmada Ronald Barthes’ın geniş bir kitle tarafından kabul görmüş göstergebilim yöntemi ile ressam Jan Van Eyck’in üç eserinde görülen göstergeler içerisinde özellikle giysiler ve aksesuarlar, Barthes’ın yönteminde tanımlanan göstergebilim öğeleri (gösteren/düzanlam, gösterilen/yananlam ve dizim-dizge) kullanılarak incelenmiştir. Çalışma nitel bir araştırma olup tarama modellidir. Araştırmada Jan Van Eyck’in resimlerindeki göstergelerin moda tarihi açısından göstergebilim yoluyla incelenmesi ve analiz edilmesi amaçlanmıştır. Eserlerde iletilen mesajlar özellikle giysi bağlamında görsel iletişim kullanılarak değerlendirilmiştir. Çalışmada Jan Van Eyck’in resimlerinde Geç Gotik, Erken Rönesans dönemleri açısından kullanılan giysilerin model ve kesim özellikleri (kumaş, kalıp, süsleme) ve resim içerisindeki, erkek, kadın, çocuk, melek ve hayvan figürleri, figürlerdeki aksesuarlar, iç mekânda; koltuk, yatak, masa, halı, çiçek gibi nesneler ve objeler, kemerli sütun, vitray cam, yer karoları gibi mimari detaylar göstergebilim kullanılarak irdelenmiştir. Çalışmaya dâhil edilen resim tabloları incelendiğinde; dönemin tüm özelliklerini yansıttığı sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Moda Tarihi, Göstergebilim, Jan Van Eyck