Yazar : Zeynep ÇUHADAR - Seza SİNANLAR USLU
Türü : Özgün Makale
Baskı Yılı : Temmuz 2019
Doi Number : http://dx.doi.org/10.29228/ijiia.83
Sayı : 7
Dönem : 4.Cilt Haziran/Temmuz Yaz Dönemi
Tarih : 2019-05-03 14:29:46
ÖZET
20. yüzyıl Almanya’sının sanat ortamını oluşturan önemli kişilerden biridir Herwarth Walden (1878-1941). 1910 yılında Berlin’de kurmuş olduğu kültür sanat dergisi Der Sturm (1910-1932), ilerleyen yıllarda etrafında gelişen diğer özgün sanat hareketleriyle birlikte başta dışavurumculuk olmak üzere Avrupa’da avangard sanatın görünürlüğünü arttıran önemli temsil ortamları oluşturur. Walden 1912 yılında dergiye bir de galeri ekleyerek dönemin avangard sanatçılarını aynı çatı altında toplar ve ses getiren önemli sergiler düzenler. Zaman içinde bir yayınevi, bir sanat birliği, bir tiyatro ve bir sanat okulunu da bünyesine ekleyerek Sturm çatısı altında çoğalmıştır. Der Sturm galerisinde gerçekleştirilen sergilerin dışında düzenlenen sanat akşamları ve tiyatro temsilleriyle, 20.Yüzyıl Almanya’sında avangard sanatın ulusal ve uluslararası görünürlük kazandığı önemli bir platform oluşturmuştur. Zira o dönemde avangard sanatı destekleyen kişi sayısı çok azdır. Walden böyle bir ortamda tüm gücüyle avangard sanatı ve sanatçısını desteklemiştir. Dönemin önemli sanatçıları da Walden Portreleriyle adeta bu desteğe teşekkürlerini sunar gibi sanat eserlerinde Walden’i anıtsal bir figür haline dönüştürmüş ve çalışmalarında ölümsüzleştirmişlerdir. Herwarth Walden sadece Almanya ve Avrupa’da sanatı etkilemekle kalmaz, aynı zamanda burada açtığı sergileri Amerika ve Japonya’ya da taşır ve bu ülkelerin farklı şehirlerinde sergiler gerçekleştirir. Edebiyat ve görsel sanat alanlarında önemli çalışmalara imza atan sanatçıları destekleyen Walden, bu sayede birçok genç sanatçının dönüşen yeni sanat ortamında görünürlük kazanmasını sağlar. Nitekim çok sayıda sanatçının makalesi ilk kez Der Sturm Dergisi’nde yayımlanır ve sanat eserleri Sturm Galerisi’nde sergilenir. Walden sanata ve sanatçılara verdiği destekle sanat ortamında adından her zaman söz ettiren bir kişi olmuştur. Bu çalışmada Türk Sanat Tarihi içinde adına az rastladığımız 20. yüzyılda modern sanatın önemli temsil ortamlarını oluşturmuş Alman müzisyen, besteci, yazar, sanat eleştirmeni, dergi ve galeri sahibi Herwarth Walden ve Der Sturm Hareketi’ne dair bileşenler ortaya konmaya çalışılmıştır. Bununla beraber, Walden’in farklı dönemlerde, dönemin önemli sanatçıları tarafından yapılmış portrelerinin incelendiği çalışmada ortaya çıkan eserler birleştiğinde, dönemin sanat piyasasının önemli bir figürünün bütünlüklü bir portresi ortaya çıkartılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Der Sturm Dergisi, Herwarth Walden, Portre, Avangard sanat, Dışavurumculuk