Author : Mine ERDEM
Type : Özgün Makale
Printing Year : Ekim 2019
Doi Number : http://dx.doi.org/10.29228/ijiia.88
Number : 8
Term : 4.Cilt Eylül/Ekim Sonbahar Dönemi
Date : 2019-06-17 14:01:47
ABSTRACT
Geleneksel sanatlarımız içerisinde ayrı bir öneme sahip olan çini sanatı geçmişte iki şekilde uygulanmıştır. Birincisi mimariye bağlı bezemelerde panolar halinde duvarları kaplamak için, ikincisi ise vazo, kandil, sürahi tabak gibi çeşitli formlarda taşınabilir gündelik eşyaları süslemek için tercih edilmiştir. Zengin tasarım ve kompozisyonlara sahip olan bu eserler daima günümüz çini uygulayıcılarına ilham kaynağı olmuştur. Takılar ise eski çağlardan beri özellikle kadınların hayatında bazen statü göstergesi, bazen de süs unsuru olarak her zaman yer almıştır. Geçmişte fildişi, kemik, doğal taşlar ve çeşitli madenler ile yapılan takılar bulunmasına rağmen çini sanatının takılara uygulandığını gösteren bir örnek ile karşılaşılmamıştır. Günümüzde ise çini sanatı çoğunlukla; kolye, küpe, yüzük, bileklik gibi takılar üzerinde denenmiş fakat şimdiye kadar çini, toka tasarımları açısından ele alınmamıştır. Bu nedenle gündelik kullanıma yönelik geleneksel yöntemler ile hazırlanan saç tokaları araştırma konusu olarak belirlenmiştir. Hediyelik ve fonksiyonel amaçlı kullanılabilecek şekilde hazırlanan saç tokaları çini hamurundan yapılmış ve çeşitli uygulamalar elde edilmiştir. Toplamda elli adet yapılan saç tokalarından seçilen örneklerin uygulama aşamaları araştırmamızda görülmektedir. Günlük hayatımızın parçası olabilecek şekilde hazırlanan çini saç tokaları, takı tasarımlarında kullanılabilecek yeni uygulamalara örnek oluşturması için hazırlanmış küçük, renkli ve kişiye özel tasarlanabilen objelerdir. Sonuç olarak bu çalışmada çini hamurundan yapılmış olan saç tokaları ile Türk çini sanatına yeni tasarımlar ve uygulama alanlarının kazandırılması amaçlanmaktadır.
Keywords
Çini, sanat, toka, süsleme, motif