Kırşehir Oniksi adıyla markalaşan bantlı traverten oluşumları Terme (Merkez-Kırşehir), Avcı (Mucur-Kırşehir) ve Bekdik (Aksaray) bölgelerinde bulunmaktadır. Bu oluşumlar arazide 10-50 m genişlik ve 1,5 km uzunluğa kadar erişen traverten seviyeleri içerisinde birkaç santimetreden 75 cm’ye kadar değişen kalınlıklarda, damarlar ve mercekler halinde yeşilimsi, kahverengimsi, sarımsı, grimsi renklerdeki bantların ardalanmalı dokusu şeklinde gözlenmektedir. Bu üç bölgedeki oluşumlar geçmişte işletilmiştir; ancak Terme (Kırşehir Merkez) ve Bekdik’deki (Aksaray) sahalar ısınma, termal turizm, fizik tedavi ve seracılık amaçlı jeotermal sahalar olarak kullanıldığından işletilememektedir. Avcı (Mucur-Kırşehir) sahası üretim potansiyeline sahip olup, geçmişte üretim yapılmış ancak günümüzde herhangi bir üretim söz konusu değildir. Kırşehir oniksleri 1980’li yıllarda çok rağbet görüp süs eşyası yapımında kullanılırken, günümüzde pazar sıkıntısı ve tanıtım eksikliği gibi nedenlerle üretimi oldukça azalmıştır. Kırşehir’de bantlı travertenden “Kırşehir Oniksi” markası ile süs eşyası (hediyelik eşya ve takı) üretimi yapan iki atölye kalmıştır. Bölgedeki bantlı traverten sahalarında aktif üretim bulunmamasından dolayı, bu atölyeler hammadde gereksinimini çevre illerden temin etmektedirler. Avcı (Mucur-Kırşehir) sahası bantlı traverten oluşumlarının yeniden işletilmesinin, özelde bölge ekonomisine genelde ise ülke ekonomisine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Oniks, Bantlı traverten, Süstaşı, Hediyelik eşya, Kırşehir.

The banded travertine formations that are branded as Kırşehir Onyx are present in Terme (Central- Kırşehir), Avcı (Mucur-Kırşehir) and Bekdik (Aksaray) regions. These formations are observed as alternating textures of greenish, brownish, yellowish, greyish colors in veins and lenses in thicknesses ranging from a few centimeters to 75 cm in traverten levels reaching 10-50 m width and 1.5 km length in the study area. Formations in these three regions have been operated in the past; but the areas in Terme (Kırşehir Merkez) and Bekdik (Aksaray) is not operated because they are used as geothermal areas for terrestrial heating, thermal tourism, physical therapy and greenhouse. Avcı (Mucur-Kırşehir) has production potential and production was made in the past, but today production is out of question. While Kırşehir onyxes were very popular in the 1980s and used to make ornaments, today production has decreased considerably due to market constraints and lack of publicity. There are two workshops that produce ornaments (souvenirs and jewelery) of banded travertine with “Kırşehir Onyx” brand in Kirsehir. Because of there is no active production in the onyx areas in the region, these workshops procure raw materials from the environmental cities. It is thought that the re-operation of the onyx formations (banded travertine) of Avcı (Mucur-Kırşehir) area will contribute to the regional economy in general and to the country economy in particular.

Onyx, banded travertine, gemstone, souvenir, Kırşehir