Author : Adem YÜCEL - Nimet UZUN
Type : Özgün Makale
Printing Year : Temmuz 2024
Doi Number : http://dx.doi.org/10.29228/ijiia.223
Number : 18
Term : 9. Cilt Haziran/Temmuz Yaz Dönemi
Date : 2024-06-13 13:25:57
ABSTRACT
Günümüzde mekan, grafik tasarımın önemli bir ögesi haline gelmiştir. Dolayısıyla insanlar günlük hayatlarında sürekli görsel mesajlarla karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu görseller bulunduğu alanlarla ilgili de mesaj iletmektedir. Yada tam tersi, mekanlarda içerikleri hakkında mesaj vermektedirler. Yani mekanlarda kurum kimliği ve mekanın oluşumuna dair mesajlara rastlanmaktadır. Grafik tasarımında mekanlardaki mesajları iletme konusunda kurumların kimliği ile ilgili çalışmalarda bulunduğu gözlemlenir. Bu çalışmaları oluştururken alanı kullanan grafik tasarımcılar mekanın özelliklerini de planlamaya ve tasarıma katmak gereklidir. Kurumsal kimlik tasarımı kurumlar açısından ne kadar önemli haldeyse mekanın kimliğini de oluşturma o kadar önemlidir. Bu anlamda ülkemizde mekan kimliği oluşumuna gereken önem verilmemektedir. Burada amaç mekanda grafik tasarımın oluşumunu incelemek, bu anlamda yapılan mevcut çalışmaları incelemektir. Mekan, içinde bulunduğu alan, içerdiği nesne, sınır ve dil, mekanın iletişimini oluşturur. İnsan sürekli olarak sınırlı bir alan içerisindedir. Bu alanlar kendi işlev ve fikrine ait bir alan yaratır. Burada zaman geçirenler için duygu düşünce ve hareketleri, alanın tasarım ve durumundan etkilenir. Yani mekan içerdiği objelerin yerleşimi, düzeniyle, hareketleri doğrudan etkilenir. Grafik tasarım, mekanda iletişim kurma yollarının araştırıldığı ve uygulandığı alandır. Kurumsal kimlik ve yönlendirme tasarımı ile birleşmesi kuruma ait mekan, grafik tasarım ışığında şekillenir. Grafik tasarımın mekana yeni bir gözle bakabilmek; Mekana ait uygulamaların iç ve dış mekan, bilgilendirme grafiği, mekan içerisinde afiş ve piktogramların kullanımı tipografik ve çizgisel olabilir, mekanı yönlendirmeyi destekleyebilir de, mekan algısını değiştirecek görselliktede de olabilir. Bu bağlamda Otto Herbert HAJEK’in çalışmaları mekanın algısını destekler nitelikte, boşluk ve biçimleri birbirini tamamlayacak şekilde oluşturulmuştur. İnsanlar üzerinde duygu düşüncelerine olumlu etki oluşturmak, kullanım kolaylığı ve rahatlığı için daha yaşanabilir mekanları bilinçli tasarlayarak, toplumsal alanlarda çalışmaları insan faydasına sunulmuştur. Serigrafi tasarımlarını heykellerinde kullanarak, heykelin yer alacağı alanda bütünlük kurulmuştur. Otto Herbert HAJEK’in çalışmalarında kentin yapısına görsel kimlik kazandırdığını söyleyebiliriz. İnsanın, kentin dönüşümüne mekanla kurduğu bütünsel ilişki sayesinde grafiksel işaretlerin farklı biçimlerini gözlemlenmiştir. Mekandaki ögelerin işlev kazanmasında grafik tasarımın etkin rol oynadığı görülmüştür.
Keywords
Grafik Tasarım, Mekan, Kimlik.