Sanat tarihi boyunca plastik bir hacimlendirme aracı olan ışık ve gölge, çağdaş sanatta eseri oluşturan malzemelerden biri olarak sanat nesnesine dönüşmüştür. Resmin ögelerinden biri olan ışık ve gölgenin sanatta kullanımı dönemlere ve sanatçılara göre değişiklik göstermiştir. Kimi zaman plastik birer öge olarak betimlenen ışık-gölge kimi zaman sembolik anlamları öne çıkarılarak kullanılmış, Çağdaş sanatta ise yapıbozuma uğratılarak sanatı oluşturan malzemelerden birine dönüştürülmüştür. Çağdaş sanat nesneyi dönüştürerek yeni malzemelerin kullanımını olanaklı hale getirirken, her türden malzemeyi sanat nesnesi olarak kullanmış ve malzemedeki hiyerarşiyi ortadan kaldırmıştır. Çağdaş sanatın malzemeye olan bu yaklaşımı konu içinde geçerli olmuş, her şeyin sanatın konusu olması ile birlikte sanatta öteden beri var olan ‘yüksek sanat’ algısı da sarsılmıştır. Çağdaş sanatta her şeyin, sanatın malzemesine ve konusuna dönüşmesi sanat alanını ve tanımını genişletmiştir. Sanat alanı ve tanımındaki bu genişleme malzemeyle birlikte çağdaş sanatçıların kişisel bellekten-toplumsal hafızaya, felsefeden-psikolojiye kadar geniş bir konu yelpazesi ile işler üretmelerini sağlamıştır. Bu bağlamda çalışmada, Platon’un ‘mağara alegorisi’ ve Jung’un ‘gölge arketipi’ kavramlarının yeniden yorumlandığı, ışık ve gölgenin ise sanat nesnesi olarak kullanıldığı enstalasyonlara odaklanılmıştır. Bu enstalasyonlarda gölge ve onun oluşmasını sağlayan ışığın malzeme olarak kullanılması üzerinde durularak çağdaş sanatta ışık ve gölgenin, konu ve kompozisyon için feda edilen birer araç olmaktan çıkarak nesne olarak yeniden değer kazanması üzerinde durulmuştur.

Gölge, Gölge Arketipi, Işık, Mağara Alegorisi, Sanat Nesnesi

Light and shadow, which is a plastic bulking tool throughout the history of art, has turned into an object of art as one of the materials that make up the work in contemporary art. The use of light and shadow, which is one of the elements of painting, in art has changed according to the periods and artists. Light and shadow, sometimes described as plastic elements, were used by emphasizing their symbolic meanings, and in contemporary art they were deconstructed and turned into one of the materials that make up the art. While contemporary art transformed the object, it made it possible to use new materials, and used all kinds of materials as art objects and eliminated the hierarchy in the material. This approach of contemporary art to the material has been valid within the subject, as well as the subject of art, the perception of 'high art' that has existed in art for a long time has been shaken. The transformation of everything into the material and subject of art has also expanded the field of art and its definition. Along with this expansion material in the field of art and its definition, it has enabled contemporary artists to produce works with a wide range of subjects from personal memory to social memory, from philosophy to psychology. In this context, the study focuses on installations where Plato's concepts of "cave allegory" and Jung's "shadow archetype" are reinterpreted and light and shadow are used as art objects. In these installations, it was emphasized that the use of the shadow and the light that enables it to be used as a material, and that the light and shadow in modern art, rather than being a sacrificed tool for the subject and composition, gain value as objects.