Demir (hematit) cevherli topraklardan elde edilen aşı boyası kırmızısı, renkler arasında insanlık tarihi kadar eski ilk simgedir. Paleolitik Dönem avcı göçerlerde, Neolitik Dönem tarımcılarında ve Mezolitik Dönemde büyü ritüellerinin en önemli parçasıdır. Din mitolojilerinde en başat öge olan yeniden-doğum arketipi ile ilişkilidir. Kırmızının ışık ile moral bağıntısı 19. yüzyıl Romantik renk simgeciliğinde yer alır. Kökleri Ortaçağ’a ve Paganizme, Mısır, Çin ve Hint mitoslarına geri gider (Portal, 1845, s.4,8). Günümüz sanatının doğaya, bedene, toprağa duyarlı performans ve arazi sanatçıları kan ve toprağı yeniden yoğun duyarlılık malzemesi yapmaktadırlar. Sanatın yaşamsal bağından kopmuşluğu insanlığı yeniden dünya, toprak ve bedenle ilgili anlam bağını oluşturmaya yöneltmiştir. Sanayi sonrası kapitalist düzen içerisinde onun eleştirisi olarak ortaya çıkan yeni sanatın primitif ile yakınlaşması, Carl Jung’un (1875-1961) ortak-bilinçdışı teoremindeki mitsel olanın evrenselliği fikrini doğrular görünmektedir.

Kırmızı, antropoloji, arketip, toprak sanatı, beden sanatı

Red-ochre is a natural earth pigment and its use can be traced throughout the history of mankind. It is obtained from iron (ferric oxide, hematite) containing clay. Red-ochre paint is the one of the most prominent materials used in ceremonial magic rituals during Palaeolithic period nomads as well as at Neolithic and Mesolithic periods. The use of red is associated with re-birth archetype in all mythological religions. In 19th century colour symbolism, during Romantic period, red was again on stage as light. Roots of Romantic Colour Symbolism go back to the middle ages and to Paganism, mentioned in myths of Ancient Egypt, China and India. In that context, colours were evolved to represent dilemmas such as black-white, evil-good, dark-light as observed in Zoroastrianism (Portal, 1845, p.4,8). Contemporary artists, that recaptured responsibility towards nature use human body and soil as materials as well as blood and clay for pigments for their performances. The disconnection of art and vitality has initiated a response to create a conceptual link between humanity, earth and body. As a result contemporary art that emerged during post-industrial system, which systemically criticized capitalism, connected to primeval instincts and behaviour. This is in agreement with the theory of Carl Jung (1875-1961) as he proposed perpetuity of mythology.

Red, anthropology, archetype, earth art, body art