Bu yazıda amaç doğu ve batı sanatındaki farklılıkları resim ve tiyatrodan seçilen örnekler aracılığıyla tespit etmek ve bu farklılığın nedenlerini toplumların gerçeklik algısı zemininde tartışmaktır. Bunun için resim alanında perspektifli resim ve minyatür arasındaki ayrım ile, toplumların resimde çıplak olanı kullanma biçimi; tiyatro alanında ise klasik, gerçekçi batı tiyatrosuyla soyut, stilize doğu tiyatrosu biçimleri yazının kapsamı içine alınmıştır. Toplumların somut, beş duyu organıyla algılanabilen yaşam gerçeğine yüklediği anlamın inanç ve düşün dünyasına sızan yönleriyle irdelenmesi ve elde edilen bulguların sanat alanındaki farklılıklarla ilişkilendirilmesi de bu yazının kapsamını oluşturur. Bunun için farklı sanat dalları, düşünme biçimleri arasında sağlıklı bir bağ kurmak adına analiz ve ilişkilendirme yöntemi kullanılmış, yazının konusu karşılaştırmalı bir yöntem izlenmesini de beraberinde getirmiştir. Bu karşılaştırmada amaç bir sanat dalı ya da bir toplumun sanat, düşünce dünyasını diğerine üstün tutmak değil yalnızca toplumların sanatları arasındaki farklılıkları nedenleriyle birlikte daha iyi çözümlemektir. Kuşkusuz sanat tarihinde doğu ve batı sanatının farklı özelliklere sahip olduğunu, sanatsal örneklerdeki yönelişler üzerinden ortaya koyarak bunun sebepleri üzerine yoğunlaşan pek çok çalışma mevcuttur. Ancak bu yazıda söz konusu bir dizi sebepten gerçekliğe bakış konusundaki farklılık üzerine odaklanma, sanat tarihinde süre gelen ayrımı bu kip üzerinden detaylıca okuma amacı güdülmektedir. Bu amaç ister istemez yeni sonuçları gündeme getirmiştir. Ayrıca bunun için bu yazıda resim ve tiyatrodan çok farklı örnekleri aynı anda karşılaştırma olanağı sunulması çok yönlü bir bakış açısı geliştirmeyi sağlarken, sanat alanında bilinen pek çok şeye farklı bir yönden bakmayı gerektirecektir.

gerçeklik, soyutlama, gerçekçilik, resim, tiyatro